برنامه نویسی وب

• 1400/05/10
• طراحی سایت اصفهان وب-شرکت طراحی سایت در اصفهان
• 1 نظر

برنامه نویسی وب

امروزه برنامه نویسی یکی از مهارت‌های پرکاربرد و مهم در بسیاری از کسب و کارها و صنایع به حساب می‌آید. برنامه نویسی وب یا همان توسعه وب (Web Development) نیز یکی از حوزه‌های برنامه نویسی است که استقبال از آن در سال‌های اخیر بسیار زیاد بوده، آوازه آن به میزان زیادی بر سر زبان‌ها افتاده و بازار کار آن روز به روز گسترده‌تر می‌شود.

به همین دلیل، ممکن است برای افراد بسیاری این سوال به وجود بیاید که برنامه نویسی وب چیست ؟ بنابراین، در این مقاله سعی شده است تا به طور جامع به این سوال پاسخ و کلیه نکات و مسائل پیرامون برنامه نویسی وب شرح داده شوند.موضوع اصلی «درس مهندسی اینترنت» که برای دانشجویان کامپیوتر در دوره کارشناسی ارائه می‌شود نیز توسعه و برنامه نویسی وب است.

مقاله‌ای با عنوان درس مهندسی اینترنت در مجله فرادرس منتشر شده است که کلیه سرفصل‌های این درس به طور مختصر در آن شرح داده شده‌اند و همچنین به نکات مهم پیرامون درس مهندسی اینترنت پرداخته شده است. اما در این مطلب به طور اختصاصی به برنامه نویسی وب و کلیه موارد مربوط به آن پرداخته خواهد شد.

این مقاله به طور خاص برای افرادی مناسب است که قصد شروع فعالیت و ورود به بازار کار در حوزه برنامه نویسی وب را دارند. پیش از پاسخ به سوال «برنامه نویسی وب چیست»، بهتر است ابتدا به معرفی وب پرداخته و شرح مختصری از تاریخچه و چگونگی پیدایش آن ارائه شود.

وب چیست؟

وب (Web) اصطلاحی رایج برای عبارت «World Wide Web» به معنی «تارنمای جهان‌گستر» و مخفف آن «WWW» است. به بیان ساده، وب بخشی از اینترنت محسوب می‌شود که وب سایت‌ها و صفحات متنی (و گرافیکی) را در بر می‌گیرد. تارنمای جهان‌گستر در سال ۱۳۶۸ شمسی (۱۹۸۹ میلادی) توسط تیم برنرزلی (Tim Berners-Lee) در موسسه تحقیقاتی CERN واقع در شهر ژنو (Geneva) و کشور سوئیس اختراع شد.

آقای تیم برنرزلی یک زبان نشانه‌گذاری جدید ایجاد کرد که همان HTML است.وب سایت‌ها از صفحاتی تشکیل شده‌اند که با زبان HTML نوشته می‌شوند و همچنین می‌توان به وسیله ابرمتن (Hypertext) پیوندهایی را بین این صفحات ایجاد کرد. برای دسترسی به وب و سایت‌های موجود در آن از نرم‌افزاری به نام مرورگر (Browser) استفاده می‌شود و طبیعتاً‌ باید به اینترنت هم متصل بود.

پیش از ارائه پاسخ سوال «برنامه نویسی وب چیست»، بهتر است ابتدا به تاریخچه وب نگاهی پرداخته و به طور مختصر و با بیانی ساده شرحی از نحوه پیدایش وب ارائه شود.

وب چگونه شکل گرفت ؟

تیم برنرزلی زمانی (سال ۱۳۶۸) وب را اختراع کرد که در شورای تحقیقات هسته‌ای اروپا (CERN) مشغول به کار بود. وب در اصل با این هدف ایجاد شد که دانشمندان و محققین در دانشگاه‌ها و موسسات مختلف بتوانند اطلاعات را به صورت خودکار به اشتراک بگذارند.

ایده اساسی وب، ادغام فناوری‌های در حال تکامل کامپیوتری، شبکه‌هایی از داده‌ها و ابرمتن برای تبدیل آن‌ها به یک سیستم اطلاعاتی قدرتمند و با کاربری آسان به حساب می‌آید. نشانی اولین وب سایت در جهان، «info.cern.ch» است که وب سرور آن روی کامپیوتر NeXT در موسسه CERN اجرا می‌شود. اولین صفحه وب حاوی پیوندهایی به اطلاعات مربوط به پروژه WWW بود که مواردی مثل توصیف ابرمتن، جزئیات فنی برای ایجاد یک وب سرور و سایر موارد را شامل می‌شود.

توسعه و پیدایش HTML چگونه اتفاق افتاد؟

تیم برنرزلی در سال ۱۳۵۹ شمسی (۱۹۸۰ میلادی) نمونه اولیه حاصل یک پروژه نرم‌افزاری به نام ENQUIRE را ارائه کرد. ENQUIRE سیستمی برای محققین CERN بود که امکان استفاده از اسناد و به اشتراک‌گذاری آن‌ها را فراهم می‌کرد. در سال ۱۳۶۸، تیم برنرزلی نامه‌ای درون سازمانی نوشت و در آن یک سیستم فرامتنی مبتنی بر اینترنت را معرفی و ارائه کرد.

برنرزلی در اواخر سال ۱۹۹۰ میلادی (۱۳۶۹)، HTML را خلق کرد و نرم‌افزار مرورگر و سرور مورد نیاز برای استفاده از HTML را توسعه داد. اولین تعاریف پیرامون مشخصات HTML، سندی است به نام «HTML Tags» (برچسب‌های HTML) که اولین بار توسط تیم برنرزلی در اواخر سال ۱۹۹۱ منتشر شد.

در این سند، ۱۸ عنصر اولیه HTML‌ برای طراحی ساده و ابتدایی صفحات وب توصیف شده‌اند. HTML یک زبان نشانه‌گذاری (Markup) است که وب از آن برای تفسیر و ایجاد متن، تصویر و دیگر رسانه‌ها و تبدیل آن‌ها به صفحات وب بصری استفاده می‌کنند. در طول این سال‌ها،‌ به‌روزرسانی‌های مختلفی برای HTML ارائه و این زبان نشانه‌گذاری به میزان زیادی نسبت به نسخه اولیه متحول شده است. در حال حاضر از نسخه پنج HTML یعنی HTML5 استفاده می‌شود.

برنامه نویسی وب چیست ؟

در پاسخ به سوال «برنامه نویسی وب چیست» به زبان ساده باید گفت، «برنامه نویسی وب» (Web Programming) که به آن «توسعه وب» (Web Development) هم می‌گویند، شامل همه اقداماتی است که به واسطه انجام آن‌ها، قابلیت‌ها و عملکردهای (کارکردهای) مختلف یک وب سایت ایجاد می‌شوند.

برنامه نویسی وب همان برنامه نویسی است، با این تفاوت که، در برنامه نویسی وب ، صفحات وب یا برنامه‌های کاربردی (اپلیکیشن‌هایی) ایجاد می‌شوند که در محیط وب و از طریق مرورگرها قابل دسترسی و استفاده هستند. گستره برنامه نویسی وب بسیار وسیع است و از ایجاد یک صفحه وب ساده و ایستا شروع می‌شود و تا ساخت وب اپلیکیشن‌های پیچیده، کسب و کارهای الکترونیک و خدمات شبکه‌های اجتماعی ادامه پیدا می‌کند.

برنامه نویسی وب فرآیند کدنویسی برنامه‌های کاربردی است که روی یک وب سرور اجرا می‌شوند و افراد بسیاری می‌توانند به این اپلیکیشن‌ها از طریق اینترنت دسترسی داشته باشند و از خدمات آن‌ها استفاده کنند. بسیاری از برنامه‌های کاربردی با پیاده‌سازی در محیط وب به عنوان «وب اپلیکیشن» (Web Application) به خوبی کار می‌کنند.

به عنوان مثال، Gmail و Google Map نمونه‌هایی از یک وب اپلیکیشن هستند. می‌توان از طریق این وب اپلیکیشن‌ها ایمیل فرستاد یا مسیریابی کرد. همچنین، خدمات Google Sheets‌ بسیار شبیه به برنامه اکسل است، با این تفاوت که Google Sheets‌ تحت وب کار می‌کند و می‌توان تنها با داشتن یک مرورگر از آن استفاده کرد. این وب اپلیکیشن تقریباً تمام قابلیت‌های اکسل را از طریق وب و به صورت رایگان در اختیار کاربران قرار می‌دهد. همه این امکانات و کارکردها از طریق برنامه نویسی وب فراهم شده‌اند.

برنامه نویس وب چه کسی است؟

یک برنامه نویس وب یا همان توسعه دهنده وب ، برنامه نویسی است که به طور مشخص با توسعه برنامه‌های کاربردی مبتنی بر وب سر و کار دارد. برنامه نویسان وب در سازمان‌ها و شرکت‌های بزرگ و کوچک مشغول به کار می‌شوند. برخی از آن‌ها به صورت تمام وقت کار می‌کنند و برخی ممکن است به عنوان مشاور و به صورت مستقل با سازمان‌ها و شرکت‌ها همکاری داشته باشند.

برنامه نویسی به صورت دورکار و خوداشتغالی (Freelance) نیز امروزه بسیار رایج است.یک برنامه نویس وب می‌تواند در عناوین شغلی برنامه‌نویس فرانت‌اند (سمت کلاینت) یا برنامه نویس بک‌اند (سمت سرور) فعالیت کند که هر یک نیازمند تسلط بر زبان‌ها و مهارت‌های متفاوتی هستند.

به برنامه نویسی که با همه فناوری‌های وب در سمت کلاینت و سمت سرور آشنایی دارد و به آن‌ها مسلط است، برنامه نویس فول استک (Full-Stack Developer) گفته می‌شود. بسته به میزان گستردگی یک پروژه یا سازمان، برنامه نویسان وب ممکن است با سایر افراد با عناوین شغلی مختلف مثل تولید کننده محتوا، مشاور بازاریابی،‌ مدیر پروژه، معمار نرم‌افزار و سایر موارد همکاری داشته باشد.

به این ترتیب در سطح ابتدایی به این سوال پاسخ داده شد که برنامه نویسی وب چیست و برنامه نویس وب چه کسی است. اما این کافی نیست و سوالات بسیاری درباره برنامه نویسی وب وجود دارد که باید به آن‌ها پاسخ داده شود. یکی از این سوالات این است که توسعه و ساخت یک وب سایت یا وب اپلیکیشن شامل چه بخش‌ها و مراحلی است؟ بنابراین، در ادامه به این سوال پاسخ داده شده است.

برنامه نویسی وب شامل چه بخش‌هایی است ؟

به طور کلی، برنامه نویسی وب را می‌توان در دو دسته برنامه نویسی وب سمت کلاینت (فرانت‌اند) و برنامه نویسی سمت سرور (بک‌اند) جای داد. پیچیدگی پروژه‌های برنامه نویسی وب متفاوت است و بسته به میزان پیچیدگی هر پروژه، ممکن است مراحل و کارهایی که انجام می‌شوند متفاوت باشد.

به ساخت یک صفحه وب متنی ساده که تنها از HTML در آن استفاده شده است، برنامه نویسی وب گفته می‌شود. همچنین، توسعه یک وب اپلیکیشن تجاری مثل Gmail را هم برنامه نویسی وب یا همان توسعه وب می‌نامند. اما به طور کلی می‌توان اجزا و بخش‌های مختلف در ساخت یک وب سایت یا وب اپلیکیشن تجاری را به موارد زیر دسته‌بندی کرد:

• مهندسی وب (Web Engineering)
• طراحی وب (Web Design)
• توسعه محتوا در وب (Web Content Development)
• ارتباط با کلاینت (Client Liasion)
• اسکریپت‌نویسی و برنامه‌نویسی سمت کلاینت و سمت سرور (بک‌اند))
• پیکربندی وب سرور (Web Server)
• پیکربندی‌های امنیتی شبکه (Network Security)
• توسعه تجارت الکترونیک (E-Commerce Development)

یکی از موضوعاتی که به طور رایج در خصوص برنامه نویسی وب مطرح می‌شود، تفاوت آن با «طراحی وب» (Web Design) است. بنابراین، بهتر است در ادامه مقاله «برنامه نویسی وب چیست» به این موضوع پرداخته شود.

تفاوت برنامه نویس وب با طراح وب چیست ؟

در بخش قبل مشخص شد که طراحی وب یا همان Web Design در واقع یکی از اجزا و مراحل توسعه و برنامه نویسی وب است. اما، برای واضح‌تر شدن تفاوت برنامه نویس وب با طراح وب ، ابتدا باید به چیستی برنامه نویسی، طراحی و تفاوت میان این دو مفهوم پرداخته شود.

کارشناسان با تجربه طراحی سایت دراصفهان وب پاسخگوی سئوالات شما خواهند بود . برای مشاوره کافیست کلیک نمایید.